Belden Bacağa İnen Ağrı Neden Olur?
Belden bacağa inen bel fıtığı durumlarında genellikle disklerin aşırı zorlanması söz konusudur. Ağır kaldırma, bölgeye basınç uygulama ve zorlu hareketler gerçekleştirme ağrının ana nedeni olabilir. Ağırlık kaldırma gibi durumlarda bel fıtığının dışında bel kayması ve eklem zedelenmesi gibi riskler de mevcuttur. Ağrı ve fıtık oluşumu riskini artıran faktörler ise şunlardır:
Hareketsiz Yaşam
Uzun süre hareketsiz kalmak veya uzun süre oturmak ağrılara sebep olur. Özellikle masabaşı işlerde edinilen yanlış duruş ve oturuş alışkanlıkları fıtık gelişiminde büyük rol oynar.
Yanlış Egzersiz Uygulamaları
Ani ve yanlış uygulanan egzersiz hareketleri disklerin zorlanmasına bağlı olarak bel fıtığına neden olabilir. Ağırlıkla çalışmak ve ağır yük kaldırmak da diskler üzerinde şok etkisi yaratır.
Yaşlılık
Vücudun yaşlanmasıyla birlikte disklerin içindeki su oranı azalmaya başlar ve bu durumda gücünü ve esnekliğini kaybeden diskler dışarıdan gelen darbeleri emme görevini yeterince üstlenemez hale gelir.
Obezite
Aşırı kiloyla birlikte omurganın taşıdığı yük miktarı artar ve diskler zorlanmaya başlar. Buna bağlı olarak yanlış postür alışkanlıkları da daha hızlı gelişir ve bel fıtığı riski artar.
Gebelik
Ani kilo alımının yaşandığı bir dönem olan gebelikte omurgaya binen yük artar, aynı zamanda bu sırada uterusun genişlemesiyle birlikte sinirlere aşırı baskı uygulanır. Gebelik döneminde salgılanan hormonlar da omurga çevresindeki bağların genişleyerek zayıflamasına neden olur. Sonuç olarak bel kayması, bel fıtığı gibi problemler siyatik ağrılara yol açabilir.
Travmalar
Ani düşme ve çarpmalar omurganın zedelenmesine yol açabilir, bu durumda sinirler üzerindeki baskı artar ve bel ile bacak bölgelerinde ağrı gözlenir.
Bunların yanı sıra; sigara kullanmak, sağlıksız ve dengesiz bir beslenme programına sahip olmak gibi faktörler de omurga sağlığını olumsuz yönde etkilediğinden ağrılara sebep olabilir. Yanlış yaşam alışkanlıklarının pek çoğu disklerin sağlıksız olmasında büyük risk teşkil eder.
Bel Fıtığı Teşhis Yöntemleri
Belden bacaklara inen ağrının temel sebebi bel fıtığı olsa da, kimi vakalarda başka rahatsızlıklar söz konusu olabilir. Örneğin; ağrıların bazılarında kalça ya da diz eklemleriyle ilgili sıkıntılar etkili olabilir.
Bu nedenle bel fıtığı teşhisinden önce sinir hastalıkları ile damar tıkanıklıkları gibi rahatsızlıkların araştırılması önemlidir. Yeni başlayan ağrıların çoğu yaşam alışkanlıklarının düzeltilmesiyle birlikte geçse de, uzun süreli ve şiddetli ağrılarda detaylı tetkiklerin uygulanması gerekir.
Ağrı şikayetiyle uzman hekime danışan hastalar önce fizik muayeneye tabii tutulur ve kas gücü ile refleks durumları kontrol edilir. Daha sonra belirli hareketler sırasındaki ağrı hassasiyeti ve şiddeti saptanır.
Altta yatan nedeni öğrenebilmek için röntgen, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans (MR) gibi ek görüntüleme tekniklerine başvurulur. Bazı durumlar nörolojik muayeneyi de gerektirebilir.
Belden Bacağa Yayılan Ağrı Nasıl Tedavi Edilir?
Belden başlayarak bacaklara yayılan ağrının şiddeti ile gelişme şekli kişiden kişiye farklılık gösterir. Bu farklılıklar teşhisin net şekilde konulmasında ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanmasında etkilidir. Tanılama yöntemleri sonucu hastadaki sorunun anlaşılmasıyla birlikte tedavi de başlatılabilir.
Burada öncelikle ağrı kesici ve iltihap giderici ilaçlar kullanılır, ek olarak hastadan çeşitli basit egzersizleri düzenli şekilde yapması istenir.
Bu uygulamalara rağmen şikayetinde azalma gözlenmeyen hastalar, fizyoterapist desteği alarak ağrı azaltıcı ve bel bölgesindeki kasları güçlendirici egzersizler yapmaya başlar. Hareketler fizyoterapist kontrolünde gerçekleşir ve sorunlu bölgeyi güçlendirmeye yönelik olacak şekilde planlanır. Ancak herhangi bir şekilde tedavi edilemeyen vakalara cerrahi operasyon uygulanması gerekir. Ameliyat sırasında sinire baskı yapan kısmın çıkarılması ve bölgenin rahatlatılması sağlanır.
Genellikle bel ve bacak ağrısı çeken hastalarda düzenli egzersiz, beslenme planı düzenlemeleri ve kilo kontrolüyle birlikte ağrı şiddetinde büyük oranda azalmalar gözlenir. Kalıcı ve komple tedavinin sağlanması için ek tedavi yöntemlerinin uygulanması önerilir. Bu yöntemler ise şunlardır:
- Yoga ve pilates gibi egzersiz programları postür düzeltme, kasları güçlendirme ve vücut ağırlığını dengeli bir şekilde taşıma gibi konularda hastalara yardımcı olur. Düzenli uygulanan esneme hareketleri hastanın rahatlamasını sağlarken, güçlendirme hareketleri bölgedeki kasların gelişmesine yardımcı olur. Böylece sinir kökü üzerindeki sıkıştırma etkisi azalır ve diskler rahatlatılır. Ayrıca disk bağlarının güçlenmesi de sağlanır.
- Uzman önerisiyle düzenli egzersiz yapmak da bölgenin rahatlamasını ve gelişmesini sağlar. Ayrıca egzersiz sırasında salgılanan endorfin hormonu ağrı kesici etki yapar ve mutluluk oranını artırır.
- Ağrı olan bölgelere soğuk veya sıcak kompres uygulamak ağrının hafifletilmesini sağlar. Bu uygulamaların 15-20 dakikalık sürelerde ve doğrudan cilde temas etmeyecek şekilde yapılması önemlidir.
- Akupunktur ile çeşitli masaj terapileri alternatif ağrı dindirici yöntemler olarak uygulanabilir.
Bütün bu sürecin uzman doktor ve fizyoterapist kontrolünde belirlenmesi en doğrusudur. Altta yatan neden ve ağrı şiddetine göre, kişiye özel bir tedavi planının belirlenmesi daha kolay olur.
