Median sinir; baş parmağın kasılmasına yardımcı olur ve baş, orta, işaret parmağı ile yüzük parmağının duyu almasını sağlar.
Karpal tünel sendromunda median sinir üzerinde baskı oluştuğundan parmaklarda ve elde his kaybı ile uyuşma sorunları başlar. Genellikle ellerini sık kullanan kişilerde görülen bu sorun, eldeki sinirlerin fazla zorlanması nedeniyle gelişir. Müzisyenler ve iğne, oya işleri ile meşgul olanlar arasında oldukça yaygındır, bazı durumlarda diyabetin bir semptomu olarak ortaya çıkabilir. Eldeki uyuşukluk hissine ağrı ve sızı eşlik eder, şikayetler ise gece saatlerinde artış gösterir.
Guyon Kanalı Sendromu
Omurgadan kaynak alan ulnar sinir, bilek bölgesinde sıkışarak el uyuşmasına neden olabilir. Ulnar sinir, dirsekten ele kadar gelir ve el bileğinde yaklaşık 4 cm’lik bir alanı kaplar. Ulnar sinirdeki baskı nedeniyle oluşan rahatsızlık “Guyan kanal sendromu” olarak adlandırılır. Serçe ve yüzük parmağındaki hissizlik ile karakterize olan bu probleme ağrı ve duyu kaybı da eşlik eder. Motor becerilerin kontrolünde önemli bir role sahip olan ulnar sinir sıkıştığı zaman, el bileğinin iç kısmında ağrı yapar ve fiziksel hareketlerin kaybına neden olur. Baş ve işaret parmaklardaki kasların zayıflaması nedeniyle daha ileri seviyeli his kayıpları yaşanabilir.
Kubital Tünel Sendromu
Dirsekteki iki kemik çıkıntısı arasından geçerek bileğe kadar ulaşan ulnar sinir, yüzeye oldukça yakın konumlanır ve bu nedenle dışarıdan gelebilecek travmalara karşı korunaksızdır. Ulnar sinirin dirsekten geçen kısmı dış etkiler sebebiyle baskı altında kalarak kubital tünel sendromuna neden olabilir. Bu durumda özellikle serçe ve yüzük parmaklarında uyuşukluk, karıncalanma, his kaybı gibi şikayetler gözlenir. Ayrıca el kaslarında zayıflama ve kavrama gücünde azalma gibi problemler ortaya çıkar. Genel olarak el koordinasyonunu kötü etkileyen bu sendrom el uyuşmaları ile karakterizedir.
El Uyuşmasının Diğer Nedenleri
El uyuşmaları; boya işi yapanlar, müzik aleti çalanlar ve ellerini yoğun olarak kullananlar arasında yaygın bir rahatsızlıktır. Bazı durumlarda ise dirsek çevresinde yer alan ve bileğe kadar gelen sinirlerin bası altında kalması veya bu bölgedeki dokunun kalınlaşması, kemiklerin büyümesi gibi travmaya bağlı gelişen diğer nedenlerden kaynaklanır. Bütün bunların yanı sıra; boyun fıtığı, iskemi, kemik kırıkları, geçirilen enfeksiyonlar ve bazı ilaçların kullanımı da el uyuşmalarına sebebiyet verebilir.
Pek çok farklı problemden kaynaklanabilen el uyuşmasının diğer nedenleri şu şekilde sıralanır:
- Periferik nöropati
- Sinir sistemi sendromları
- Servikal spondiloz
- Omurilik yaralanmaları
- Felç
- Donma
- Karpal tünel sendromu
- Kübital tünel sendromu
- Aşırı alkol kullanımı
- Şeker hastalığı
- Raynaud fenomeni
- Multipl skleroz
- Amiloidoz
- Sjögren sendromu
- Frengi
- Kemoterapi veya HIV ilaçları
- B12 eksikliği
- Vaskülit
- Ganglion kisti
El Uyuşmasından Korunmanın Yolları
El uyuşmasından korunma konusunda alınabilecek önlemlerin başında, elleri zorlayan ve yoran hareketlerden kaçınmak gelir. Bunun için, özellikle elleriyle çalışanların el ve bilekleri dinlendirmeye özen göstermesi, daha sağlıklı çalışma koşulları edinmesi önem taşır. İş esnasında bileklerin sürekli bükülmesi gerekliyse, belirli aralıklarla mola vermek ve bilekleri dinlendirmek gerekir. Ayrıca bileklere aşırı yük bindirilmemesi ve halı silkeleme, elle çamaşır sıkma gibi aşırı zorlayıcı eylemlerden kaçınılması çok önemlidir. El uyuşma sorununu geçirmek için düzenli aralıklarla el, bilek ve parmak egzersizleri yapılabilir.
Bütün bunların yanı sıra; el uyuşması karıncalanma ve his kaybına yol açarak kolun tümüne yayılabilir. Yaşam kalitesini bir hayli düşüren uyuşma problemleri zamanında tedavi edilmezse kalıcı işlev kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle özellikle şu durumların varlığında vakit kaybetmeden uzman hekime başvurulması son derece mühimdir:
- Yavaş yavaş başlayan ve zamanla kötüleşen uyuşmalar
- Vücudun diğer bölgelerine yayılmaya başlayan uyuşmalar
- Vücudun her iki tarafını birden etkileyen uyuşukluklar
- Belirli aktiviteler ve tekrar eden hareketler sonrası oluşan uyuşmalar
- Elin belirli bir kısmını etkileyen uyuşmalar
El uyuşmalarının tedavi edilebilmesi ancak altta yatan problemin teşhis edilmesiyle mümkün olur. Bu nedenle el uyuşması problemlerinin varlığında, öncelikle uzman hekime başvurarak gerekli tetkiklerin yaptırılması gerekir. Sağlıklı bir yaşam sürmek, kalıcı his kayıpları yaşamamak ve diğer hastalıklardan kaynaklanan problemleri zamanında tespit edebilmek için vakit kaybetmeden sebebe yönelik tedavinin başlatılması fazlasıyla önemlidir. El uyuşması tedavisi cerrahi, fiziki veya medikal olarak yürütülebilir.
