Click to rate this post!
[Total: 2 Average: 5]

Gut Hastalığı

Gut; aniden ortaya çıkan ve evreler halinde ilerleyen bir hastalıktır, genellikle ayak baş parmağındaki eklemleri etkiler ve burada ağrı, kızarıklık, şişlik gibi semptomlara neden olur. Kandaki ürik asit seviyesiyle yakından ilişkili olan gut hastalığının; hipertansiyon, diyabet, kalp ve damar rahatsızlıkları riskini artırması nedeniyle zamanında tedavi edilmesi fazlasıyla önemlidir.

Gut Nedir?

Gut hastalığı; eklemlerde şişlik, hassasiyet, ağrı ve ısı artışı ile karakterize iltihabi bir problemdir. Sıklıkla ayak baş parmağı eklemini etkiler fakat vücuttaki bacak, ayak bileği ve diz gibi diğer eklemlerde de ortaya çıkabilir. Ataklar halinde gelişen gut hastalığı özellikle gece artan yanma hissi ile karakterizedir ve evreler halinde ilerleyerek vücudun diğer bölgelerine yayılım gösterir. Bu nedenle hastalığın ilk evrelerde tespit edilerek uygun tedavi ile kontrol altına alınması büyük önem arz eder.

Genellikle bacak eklemlerini etkileyen gut hastalığının atakları zaman içinde sıklaşarak şiddetlenir, evreleri ise şu şekildedir:

Gut

Akut Evre

Hastalığın aniden ve ilk ortaya çıktığı 5-10 günlük dönemdir. Bu sürede etkilenen eklemlerde ani şişmelere ve ağrılara rastlanır.

İnterkritik Evre

Hasta şikayetlerinin neredeyse tamamen geçtiği bu evrenin ardından tekrarlayan ani ataklar ortaya çıkar.

Kronik Gut

Ataklar arası zaman giderek kısalır ve etkilenen bölgelerde artış gözlenir. Ayrıca hastalık şikayetleri de giderek şiddetlenmeye başlar. Diğer eklemlere yayılımın olduğu bu evrede semptomların şiddetlenmesi nedeniyle hareket kısıtlanmaları yaşanabilir.

Tofüslü Gut

Hastalığın ilerlemesiyle birlikte eklemlerdeki ve çevre dokulardaki ürik asit seviyesinde aşırı birikme olur, bu nedenle tofüs adı verilen şiddetli şişlikler oluşur. Tofüsler ayak baş parmağı, tarak kemiği, parmak üstleri ve dirsekler başta gelmek üzere farklı eklemlerde ortaya çıkar.

Gut Belirtileri Nelerdir?

Gut hastalığı evreler halinde ortaya çıkar ve zaman içinde hem semptomlarda hem de hastalık şiddetinde artış gözlenir. Genellikle ilk evre olan ataksız dönemde eklemler normaldir fakat aniden ortaya çıkan ağrı, kızarıklık, şişlik, ısı artışı gibi belirtiler gözlenir. Gut hastalığındaki ağrı ise “akrep sokmuş gibi” ifadesiyle tanımlanır ve tedavi edilmezse zaman içinde daha şiddetli ve sık bir hale gelir. Sıklıkla etkilenen bölgeler ayak ve el eklemleridir, nadiren de olsa omurgada da semptomlar gelişebilir. Gut atakları ise 7 ila 10 gün sürer ve kendiliğinden geçer, ancak ileri dönem hastalarda atakların geçmesi sadece tedavi ile mümkün olabilir. Kimi zaman ataklar arası oldukça uzundur fakat evrelerin ilerlemesiyle birlikte atak sıklığı kısalır, süresi ise uzar. Bazı durumlarda atak süresi 2-3 haftaya çıkabilir.

Gut Hastalığı Neden Olur?

Gut hastalığı, vücuttaki ürik asit miktarının artmasıyla ilişkili bir problemdir. Artan ürik asit miktarından eklemler ve yumuşak dokular kötü şekilde etkilenir. Birikme sonucu eklemlerde tofüs adı verilen yumrular meydana gelir. Ürik asit artışı böbrekleri etkileyerek böbrek taşı problemlerine de neden olabilir. Özellikle kırmızı et, kabuklu deniz canlıları ve sakatat içindeki ürik asit miktarı fazladır ve bu tür besinlerle beslenme gut riskini artırır. Ek olarak;

  • Aşırı alkol tüketimi
  • Hayvansal besinlerle beslenme
  • Az sebze ve meyve yeme

gibi sağlıksız beslenme davranışları da kandaki ürik asit seviyesini artırdığından gut atakları riskini yükseltir. Dengeli ve sağlıklı bir beslenme alışkanlığının kazanılması hem mevcut gut ataklarını rahatlatabilir, hem de gut riskini azaltabilir.

Gut Tanısı Nasıl Konulur?

Gut tedavisine başlayabilmek için öncelikle hastalığın kesin tanısının konması gerekir. Kandaki ürik asit seviyesinin artması pek çok farklı nedene bağlı olabileceğinden gut hastalığının sadece kan testiyle teşhis edilmesi mümkün değildir. Gut şüphesi bulunan durumlarda şu tanılama yöntemleri kullanılabilir:

Ultrason

Kas ve iskelet sistemindeki eklemlerin durumunu kontrol etmede, mevcut ürat kristallerini tespit etmede kullanılır.

Röntgen

Gut dışında, eklem iltihabına neden olan diğer rahatsızlıkların bulunmasında kullanılır.

MR

Eklemlerdeki ürat kristallerinin tespitinde kullanılır ve varsa etkilenen diğer eklemlerin ortaya çıkarılmasına yardımcı olur.

Eklem Sıvısı İnceleme

Kesin tanı için kullanılan bu işlemde eklemden sıvı alınır ve alınan sıvı patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir. Mikroskop altında yapılan inceleme sonucu gut varlığı saptanabilir.

Gut hastalığının ilerlemesi halinde, eklemlerde zayıflama ve kalıcı hasar olabileceği için doğru tanının konulması son derece önemlidir. Kesin tanı için genellikle birden fazla yöntem aynı anda kullanılır ve en doğru sonucun ortaya çıkarılması mümkün olur. Sonrasında kişinin durumuna ve hastalığın evresine göre uygun bir tedaviye başlanabilir.

Gut Tedavisi Nasıl Olur?

Gut hastalığının tedavisi; kişinin sağlık durumuna, etkilenen eklemlere ve hastalığın evresine göre değişkenlik gösterir. Tanı alan hastaların vakit kaybetmeden uzman hekime başvurması oldukça önemlidir. Gut belirtileri sıklıkla tedaviden sonraki ilk 24 saat içinde fark edilir şekilde iyileşir, doğru tedavi ile kandaki ürik asit seviyesinin düşürülmesi ve yaşam standardının yükseltilmesi mümkün olur. Bunun için tedavinin mutlaka sağlıklı yaşam alışkanlıkları ile desteklenmesi gerekir.

  • Gut tedavisinde kullanılan ilaçlar gut ataklarını engelleyerek kandaki ürik asit seviyesinin düşürülmesine yardımcı olur. Bu şekilde ataklar önlenir ve hastalık belirtileri ortadan kaldırılır.
  • Antienflamatuar ilaçlar atak şiddetini ve ağrı seviyesini azaltmada kullanılır. İlaç kullanımı gut atakları tamamen iyileşene kadar sürdürülebilir, ancak bu karar hekim kontrolünde alınır. Yan etkilerin veya diğer komplikasyonların olması halinde, tedavi farklı bir ilaçla sürdürülebilir.

Gut hastalığındaki ideal tedavi; kişinin yaşına, sağlık durumuna, kullandığı diğer ilaçlara, böbrek fonksiyonlarına ve mevcut diğer problemlere göre planlanır. Kalp yetmezliği, böbrek hastalığı, ülser hastalığı ve diyabet gibi hastalık öykülerinin varlığında tedavinin buna göre şekillendirilmesi son derece önemlidir. Bu nedenle semptomların varlığında en uygun tedavi için vakit kaybetmeden uzman hekime danışılması gerekir.

İlginizi Çekebilir

Yorumlar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

TOP
WhatsApp