Kronik Ağrı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

Click to rate this post!

[Total: 2 Average: 5]

Kronik Ağrılar

Kronik ağrılar yaşam kalitesini çok ciddi anlamda etkiler. Başka fiziksel rahatsızlıklara neden olabileceği gibi, ruhsal olarak da ciddi problemler yaratır. İş hayatında, eğitim hayatında ve günlük hayatta çok ciddi aksamalara neden olabilir.

Dolayısıyla kronik ağrı şikayetleri bulunan hastaların yaşam kalitelerini düzeltmek adına bir tedavi süreci başlatması gerekir. Peki kronik ağrı nedir, kendisini ne şekilde gösterir ve halihazırda kullanılan tedavi yöntemleri nelerdir? Şimdi hep birlikte tüm detaylara bir bakalım...

İçindekiler [Göster]

İçindekiler

Kronik Ağrı Nedir?

Kişiden kişiye farklılık gösteren, kesin nedeni genellikle bilinemeyen ve 3 aydan uzun süren ağrılar, kronik ağrı olarak adlandırılmaktadır. Uzun süreli olan bu ağrılar yüksek şiddette olabilir. 3 aydan fazla süreyle ve sürekli olarak görülebileceği gibi, sık sık tekrarlayan bir seyri de olabilir. Akut ağrılarda sorun genellikle hasarlı dokulardır. Fakat kronik ağrılar için bunu söylemek mümkün değil. Kronik ağrılar hasarlı dokulardan dolayı meydana gelebileceği gibi, aynı zamanda beynin ilgili merkezlerinde ve omurga çevresinde bulunan hassas bölgelerdeki ağrı hafızasından da kaynaklanabilir.

Kronik ağrılarda tanı ve tedavi, normal ağrılara göre çok daha zordur. Bir diğer yandan hastaların duygusal durumları ile kronik ağrılar arasında bir ilişkiden de bahsetmek mümkün. Nitekim hastaların kendilerini stresli, kaygılı ya da üzgün hissettikleri durumlarda ağrıların şiddetlendiği gözlenmiştir.

Normal ağrılar genellikle başka bir hastalığın belirtisidir. Fakat kronik bir hastalığın belirtisinden ziyade, hastalığın kendisidir. Vücudun her yerinde görülebilen kronik ağrıları şu şekilde açıklamak da mümkün: Ağrıya sebep olan durum ortadan kalksa bile, beyine ağrı mesajları gönderilmeye devam eder.

Böylelikle ağrı, beyin içinde kendisine bir alan oluşturur. Kronik ağrıların yaşam kalitesine vereceği zararları ise şu şekilde listeleyebiliriz:

Bağışık sisteminin zayıflamasına neden olur,
Fiziksel ve psikolojik olarak olumsuz etkiler yaratır ve günlük yaşam rutininin aksamasına neden olur,
Hareket kabiliyeti, esneklik, dayanıklılık ve güçte azalma olur,
Uyku problemleri yaşanmaya başlar,
Üretkenlik azalır ve işgücü olumsuz olarak etkilenir,
Kaygı ve depresyon gibi sebeplerle sosyal ilişkiler bozulabilir,
Ağrı arttıkça depresyon meydana gelebilir ve depresyondan kaynaklı olarak da ağrılar şiddetlenebilir.

Bu yüzden kronik ağrılar fiziksel olduğu kadar, psikolojik bir rahatsızlık olarak da görülmelidir. Günümüzde kronik ağrılara karşı geliştirilen yaklaşımlar da bu şekildedir.

Kronik Ağrıların Nedenleri

Kronik ağrıya sebep olan tek bir nedenden bahsetmek mümkün değil. Fakat toplumda en yaygın şekilde görülen kronik ağrı tiplerini şu şekilde sıralayabiliriz: Ameliyat sonrası ağrı, travma sonrası ağrı, baş ağrısı, kanser ağrısı, bel ağrısı, artrit ağrısı, sinir hasarından, hastalıktan ya da yaralanmadan kaynaklanmayan psikojenik ağrı ve sinir hasarından kaynaklanan nörojenik ağrı.

Kronik ağrı genellikle kaslarda incinme ya da yaralanma gibi sorunlarla ortaya çıkar. Bu durumlar sinir hasarı yarattıysa, ağrının kronik hale gelmesi mümkündür. Eğer kronik ağrıların neden yaralanma ya da sinir hasarı değilse, bu durumda ağrının kaynağını bulmak çok daha zor olabilir.

Böyle durumlarda ağrının altta yatan bir hastalıktan ortaya çıkmış olabileceğinden şüphelenilir. Söz konusu hastalıklar ise şunlardır:

Kronik yorgunluk sendromu
Endometriozis
Fibromiyalji
Crohn hastalığı ya da ülseratif kolit
İnterstisyel sistit
Temporomandibular eklem disfonksiyonu
Pelvik ağrı

Bunlar kronik ağrılara sebep olabilecek hastalıklardan bazıları.

Aynı zamanda kronik ağrıların gelişmesini kolaylaştıracak olan risk faktörlerinden de bahsetmekte fayda var:

Biyolojik Risk Faktörleri: Genetik, yaşlılık, ırk, travmatik bir yaralanma hikayesi ve obezite.

Psikolojik Risk Faktörleri: Duygudurum bozuklukları, çocukluk çağı travması.

Yaşam Tarzı Risk Faktörleri: Kronik stres ya da travma sonrası stres bozukluğu, sigara içmek ve yüksek riskli ve yorucu işlerde çalışmak.

Kronik ağrı şikayetleri bulunan hastaların büyük kısmının, yukarıda belirtmiş olduğumuz risk faktörleri içerisinde yer aldığı bilinmektedir.

Kronik Ağrıların Belirtileri

Kronik ağrıların çok sayıda belirti ile kendisini gösterebilir. Fakat toplumda kronik ağrıların en sık rastlanan şikayetleri şunlardır:

Eklem ve kas ağrıları, kendisini yanma gibi gösteren ağrı, yorgunluk ve uyku problemleri, cinsel isteksizlik, öfke, depresyon, kaygı ve duygudurum bozuklukları, ailevi sorunlar, uyuşturucu ya da alkol bağımlılığı, iş kaybı ve intihar düşüncesi. Kronik ağrılarda bu belirtilerden yalnızca birkaçı görülebileceği gibi, hepsi bir arada da görülebilir.

Kronik Ağrılar Nasıl Tedavi Edilir?

İlaç tedavisi: Hafif seyreden kronik ağrılarda ağrı kesiciler, daha ağır seyreden ağrı durumlarında ise morfin gibi opioid türü ilaçlar kullanılabilir. Gerektiği durumlarda antidepresanlara başvurulabilir.
Cerrahi implantlar: İntratekal yöntem ve omurilik stimülasyonu olmak üzere iki farklı cerrahi implant uygulanabilir. İlkinde cilt altına yerleştirilen küçük bir pompa ile omuriliğe gerektiği durumlarda ilaç verilebilir. İkinci yöntemde ise beyine gönderilen ağrı sinyallerini bloke etmek için elektrik kullanılır.
TENS: Ciltte ağrıya yakın bölgeye elektrotlar yerleştirilir. Bu elektrotlar kullanılarak düşük voltajlı bir elektrik akımı verilir. Verilmiş olan elektrik ile birlikte bölgedeki sinirler uyarılmış olur ve böylelikle beyne giden ağrı sinyalleri tersine çevrilir.

Tetikleme Noktası Enjeksiyonları: Kasların içerisine steroid de içeren lokal anestezik enjeksiyonlar yapılır ve ağrının azaltılması sağlanır. Bu yöntem daha çok fibromiyalji, miyofasiyal ağrı sendromu ya da kronik pelvik ağrı gibi hastalıklarda tercih edilir.
Psikoterapi: Psikolojik sorunlardan kaynaklı olan kronik ağrılarda, depresyon ya da mutsuzluk gibi duygular ağrıların şiddetlenmesine neden olabilir. Dolayısıyla hem psikolojiyi düzeltmek, hem de ağrı ile nasıl baş edileceğini öğrenmek için psikoterapi uygulanabilir.

Tüm bunların dışında egzersizler, manuel tedavi ve fizik tedavi gibi yöntemler de uygulanabileceği gibi, gerektiği durumlarda akupunktur, akupresür ve biofeedback gibi tedavi yöntemlerine de başvurulabilir.