Aynı zamanda omurganın vücudun tüm yükünü taşıyor olması, yaşlanmaya meyilli olmasındaki en önemli nedenlerden biridir. Genellikle yaşlılarda karşılaşılan bir hastalık olmasına rağmen, genetik faktörlere bağlı ve nadir şekilde gençlerde de görülebilir.
50 yaşın üstündeki hastalarda sık karşılaşılan bir durum olan omurilik kanalı daralması pek çok şikayet ile kendisini gösterebilir. Fakat bu rahatsızlığı doğuştan yaşayan kişilerde belirtiler 30 yaşından sonra ortaya çıkmaya başlar.
Doğuştan gelen omurilik kanalı daralması hastalığının en temel nedenleri olarak omurga kusurları, omurilik yapısının dar olması, kemik tümörleri, fıtıklı diskler ve skolyoz ya da omurga eğriliği gösterebilir.
Hem yaşa hem de genetik sebeplere bağlı olarak gelişen omurilik kanalı daralmasında belirtiler genellikle sonradan ortaya çıkar. Fakat bazen hastalığın çok ileri seviyede olmadığı durumlarda herhangi bir belirti ortaya çıkmayabilir ya da ortaya çıkan belirtiler kişiler tarafından tolere edilebilir. Omurilik kanalı daralması durumunda en sık karşılaşılan belirtiler genellikle kaslarda güçsüzlük, yürürken yaşanan dengesizlik ya da his kayıpları oluyor. En sık karşılaşılan belirtiler ise şu şekilde:
- Belde, boyun bölgesinde ve bacaklarda orta seviyede ya da şiddetli ağrı,
- Belirli bir süre yürüdükten sonra bacaklarda güç kaybı ya da ağrı oluşması,
- Bacaklarda his kaybı ya da uyuşukluk,
- Bacaklarda kramplar,
- Dik durmakta zorluk çekme,
- Mesane ve bağırsak problemleri,
- Hastalığın ilerleyen dönemlerinde idrar kaçırma,
- İlerleyen dönemlerde cinsel güçte azalma.
Omurilik kanalı daralması şikayeti yaşayan hastalar genellikle yürüme sırasında sık sık dinlenir. Her ne kadar dinlenmek ağrıları azaltsa da, yürümenin başlaması ile birlikte ağrılar da tekrar başlar. Bazı hastalar ağrıları azaltmak için öne eğilerek yürümeyi tercih eder ve bu da omurga problemlerinin ilerlemesine neden olur. Bazı hastalar da daha az yürümeye başlayacağı için kilo alma problemi başlar ve bu da tedavi sürecini olumsuz etkiler.
Omurilik kanalı daralması tedavisinde cerrahi olmayan yöntemler kullanılmakla birlikte, hastalığın ilerlediği evrelerde cerrahi müdahale gereklidir. Omurilik kanalı daralması tedavisinde kullanılabilecek tedavi yöntemleri şunlardır:
İlaç Tedavisi
Hastaların hissettiği ağrıların hafifletilmesi adına doktorlar tarafından ağrı kesici kullanımı önerilebilir. Fakat ağrı kesicileri uzun süre kullanmak bazı yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkilerden en sık karşılaşılanları mide rahatsızlıkları, kabızlık ya da bağımlılık gibi durumlardır. Ağrıların çok daha şiddetli olduğu durumlarda sıradan ağrı kesiciler yerine narkotik ağrı kesiciler önerilebilir. Doktor tavsiyesi olmadan kullanılan ağrı kesiciler çok daha ciddi problemlere yol açabileceği için, ilaç kullanımının mutlaka doktor kontrolünde gerçekleştirilmesi önemlidir.
Fizik Tedavi
Kas gücündeki azalma, hastaların istedikleri şekilde hareket etmelerine engel olur. Bu yüzden kasların güçlendirilmesi önemlidir. Bu yüzden kas gücünün yeniden kazanılması için çeşitli egzersizlere ve fizik tedavi yöntemlerine başvurulabilir. Örneğin yüzme ve yürüyüş gibi aktiviteler hastalığı tam olarak ortadan kaldırmıyor olsa da, ortaya çıkan belirtilerin şiddetini ciddi oranda azaltabilir. Her ne kadar hastalar ağrıları hissetmemek adına hareketsiz kalmak isteseler de, bu durum kasların daha da zayıflamasına, belirtilerin artmasına ve yaşam kalitesinin çok daha fazla düşmesine neden olur. Bu yüzden hastaların düzenli olarak karın bölgesini, bel gölesini ve bacak bölgesini güçlendirecek egzersizler yapması önerilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Hastaların günlük yaşam içerisinde tüm hareketlerine ekstra bir özen göstermesi gerekir. Dolayısıyla bütün bir hayatın bu hastalık göz önünde bulundurularak şekillendirilmesi gerekir. Yürüyüş sırasında sinirlerin üzerindeki baskının azaltılması için baston ya da yürüteç gibi medikal ürünlerden yardım almak gerekebilir. Ayrıca hastanın ev içerisindeki güvenliğinin sağlanması için ev aletlerinin uygun alanlara yerleştirilmesi, düşmeyi ya da çarpmayı engelleyici önlemlerin alınması gerekebilir. Aynı zamanda hastaların kendilerini yoracak ağır işler yapmaktan da kaçınması önemlidir.
Omurga Kanalı Ameliyatı
Yukarıdaki tedavi yöntemlerinin işe yaramadığı durumlarda en etkili tedavi yöntemi olarak kabul edilen cerrahi girişime başvurmak gerekir. Cerrahi tedavi ile omurga kanal çapı genişletilir ve böylece sinirler üzerindeki baskı hafifletilerek ağrıların azaltılması sağlanır. Ne tip bir ameliyat uygulanacağı, kanaldaki darlığın nerede ve hangi seviyede olduğuna bağlıdır. Cerrahi girişim sırasında omurilikte sıkışma yaratak tüm diskler ve sinirler görülür ve sıkışmaya neden olan disk, bağ dokusu ya da kemik gibi yapıların tamamı gerekli görüldüğü takdirde çıkarılır. Böylelikle kanal rahatlatılarak omurga üzerindeki baskı da hafifletilmiş olur.
DAha önceden herhangi bir ameliyat geçirmeyen ya da vücudunda kırık, bel kayması gibi problem olmayan hastalarda ameliyat sırasında vida ya da çubuk kullanımı gerekmez. Aynı durum tek seviyeli daralmalar için de geçerlidir. Ancak rahatlatılması gereken darlıkların sayısı birden fazlaysa, omurgaların birbirine bağlanması ve destek görevi görmesi için vida ve çubukların kullanılması gerekebilir. Kullanılan bu vida çubuklar hastalardan tarafından fark edilmez çünkü bir kemik gibi davranırlar. Kemiklerin birbirine kaynaması ise hastaların durumuna da bağlı olarak birkaç ay sürebilir. Uzman ve alanında deneyimli bir cerrah tarafından gerçekleştirilen operasyonlarda başarı oranı yüzde yüze yakındır.
