Omurilik Yaralanmalarında Tanı Ve Tedavi Yöntemleri

Click to rate this post!

[Total: 1 Average: 5]

Omurilik Yaralanmaları

Omurilik boyundan bele kadar uzanan, omur kemikleri tarafından çevrelenmiş ve sinir dokusundan oluşan bir organdır. Omurilik içerisinden çıkan sinirler kol ve gövdeden geçerek iç organlara ve sinirlere ulaşır. Bu sinirler vücut fonksiyonlarının kontrol edilmesini ve beyin ile vücut arasındaki iletişimi sağlar. İşte omurilik yaralanmaları da beyin ile vücut arasındaki iletişimin kesintiye uğramasına ve bu kesintiye bağlı sorunlar ortaya çıkmasına neden olur. Son derece ciddi ve uzun süreli olarak gerçekleşebilecek bir durum olan omurilik yaralanmaları, basit ve kolay bir şekilde tedavi edilebilecek seviyede olabileceği gibi hayati tehlike yaratabilecek seviyedede olabilir.

İçindekiler [Göster]

İçindekiler

Omurilik Yaralanmaları Neden Olur?

Her ne kadar omurilik yaralanmalarının büyük bir kısmı kaza gibi travmatik olaylara bağlı olarak gelişiyor olsa da, tek sebep elbette bu değil. Yüksek bir yerden düşme, silahla yaralanma ya da spor yaralanmaları gibi durumlar da omurilik yaralanmalarının en sık karşılaşılan sebepleri arasında gösterilebilir. Omurilik yaralanmalarında öne çıkan diğer başlıca nedenler ise şunlardır:

Sığ suya atlama ve dibe çarpma,
Merdivenden ya da yüksek bir yerden düşme,
Epilepsi nöbeti ya da çeşitli nedenlere bağlı olarak meydana gelen bayılma,
Kafa üstüne cisim düşmesi,
Kesici alet yaralanmaları,
Skolyoz, boyun fıtığı ya da bel fıtığı gibi omurga cerrahileri sırasında meydana gelen komplikasyon ya da yanlış müdahaleler,
Herhangi bir nedenle omurilik kanalının daralması ve omuriliğin sıkışması (omurga kanalında daralma tümör ve travma ya da kemik erimesine bağlı omurga kırığı nedeniyle oluşabileceği gibi, fıtık ya da kireçlenmeye bağlı olarak da gelişebilir),
Transvers miyelit gibi omurilik iltihabı hastalıkları,
Omurilikte kan dolaşımının bozularak sinir dokusunun ölmesine neden olması (bu durum genellikle aorta yapılan müdahaleler sırasında aşırı kan kaybı ya da damar için pıhtı oluşumuna bağlı olarak gelişebilir).

Omurilik yaralanmaları genellikle öngörülemez. Bu yüzden olası kazaları önlemek için öngörülebilir risk faktörlerini azaltmaktır. Bu yüzden araba kullanırken emniyet kemeri takmak, spor yaparken koruyucu giysiler giymek ve yaralanmaları engelleyecek önlemler almak gerekir.

Omurilik Yaralanmalarında Belirtiler Nelerdir?

Omurilik yaralanmaları hem kazanın nedenine, hem yaralanmanın meydana geldiği bölgeye hem de yaralanmanın şiddetine göre farklılık gösterebilir. Omurilik yaralanmalarında sık karşılaşılan belirtiler ise şunlardır:

Kaslarda spazm, karıncalanma ve uyuşma,
Kollarda ve bacaklarda uyuşma,
Mesane ve bağırsak fonksiyonlarında değişiklikler,
Halsizlik ya da durgunluk gibi kuvvet kaybı durumları,
Yürüme bozuklukları,
Boyunda ve sırtta ağrı,
İdrar ve dışkı kaçırma ya da hiç yapamama,
Vücutta güç kaybı,
Bilinç kaybı,
Baş ağrısı,
Kafada doğal olmayan bir konumlandırma,
Şok belirtileri,
Felç,
Nefes alış verişte zayıflama ya da nefes darlığı.

Eğer bir omurilik yaralanması durumunda hastada bu belirtiler görülüyorsa, acil olarak 112 aranmalı ve tıbbi yardımın mümkün olan en erken şekilde gelmesi sağlanmalıdır. Gerekli olmadığı müddetçe hasta hareket ettirilmeli ya da rahatsız edilmemelidir. Eğer kişinin kafasında kask varsa, kaskı çıkarmak doğru bir hamle değildir. Hastalar her ne kadar yürüyebilir durumda olsa bile, mümkün olduğunda hareketsiz kalmaları önerilmelidir. Kişinin nefes alamadığı durumlarda CPR uygulaması yapılmalı fakat bu uygulama sırasında kafa geriye yatırılmamalıdır.

Omurilik Yaralanmalarında Tanı Yöntemleri

Doğrudan fiziki muayene omurilik yaralanmalarını teşhis etmek konusunda etkili olsa da, bazen çeşitli tanı yöntemlerine başvurmak gerekebilir. Omurilik yaralanmalarında en sık başvurulan tanı yöntemleri şunlardır:

Direkt Radyografi

Omurilikte yaralanma olup olmadığını anlamak için ilk yapılacak müdahale direk radyografi uygulaması gerçekleştirmektir.

Bilgisayarlı Tomografi

Bilgisayarlı tomografi omurilik yaralanmalarında kullanılan en temel tanı yöntemidir. Eğer kırıktan şüpheleniyorsa, bu şüphede emin olmak için bilgisayarlı tomografiye başvurulabilir. Bu durum aynı zamanda kırığın yerinin, şiddetinin ve tipinin tespit edilmesi için de idealdir.

MR (Manyetik Rezonans)

Eğer herhangi bir omurilik yaralanması tespit edilmişse, MR sayesinde neden tam olarak teşhis edilebilir. Ayrıca MR sayesinde hem yumuşak dokular hem de omurilik dokuları görüntülenebilir.

Omurilik Yaralanmalarında Tedavi Yöntemleri

Omurilik yaralanmalarında tedavi yaralanmanın şiddetine göre farklılık gösterir. Örneğin omurilik yaralanmasına bağlı olarak şiddetli ağrılar varsa bu ağrıların giderilmesi adına ağrı kesiciler ya da özel kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir. Fakat yaralanmaların daha ciddi olduğu durumlarda başka tedavi yöntemlerine başvurmak gerekir. Bu tedavi yöntemlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Alçı ve Korse Tedavisi

Omurilik yaralanmalarının şiddetinin nispeten daha az olduğu durumlarda, yaralanma bölgesine korse ya da alçı uygulaması gerekebilir. Bağ dokusunda hasar olmayan hastalar için en ideal tedavi yöntemi olarak kabul edilir. Hem omurgada meydana gelen kırıkların iyileştirilmesi hem de kırılan omurganın omuriliğe baskı yapmaması esastır. Yaklaşık 3 ay süre ile uygulanan alçı ve korse tedavisi sayesinde kamburluk riski ortadan kaldırılmış olur.

Vertebroplasti ve Kifoplasti

Minimal invaziv yöntemler olan vertebroplasti ve kifoplasti çökme kırıkları ve patlama kırıklarında başvurulan yöntemler oldukları gibi, tümör ya da osteoporoz gibi durumlarda da tercih edilebilir.

Füzyon ve Enstrümantasyon

Yeni nesil teknolojik gelişmelerin bir ürünü olan füzyon ve enstrümantasyon yöntemlerinde omurga kırıklarının doldurulması söz konusudur. Diğer tedavi yöntemleri ile mukayese edildiğinde çok daha uzun sürer.

Uygulanacak olan tedavi yöntemlerinin tamamı klinik ortamda, alanında uzman hekimler ve cerrahlar tarafından gerçekleştirilmelidir.

Omurilik Yaralanmalarında Tanı Ve Tedavi Yöntemleri